Oude bekende

Dit keer interview ik een oude bekende, Jacob Hogenberg. We ontmoetten elkaar in 2008 of 2009 toen hij net als ZZP-er was begonnen en een project begeleidde op de Bornrif, een coastertje dat omgebouwd werd op zware olie door Cofely, waar ik toen werkte. Het klinkt nu ondenkbaar, schepen ombouwen op zware olie maar toen kwam dat veel voor. Door de hoge dieselprijs en de veel lagere zware olie prijs verdiende een ombouw zich in een half jaar tot 8 maanden terug. Gelukkig staan de ontwikkelingen niet stil en zijn we nu met elkaar in gesprek over een scheepsombouw op waterstof als brandstof.

HR Piping

Inmiddels is Jacob geen ZZP-er meer maar oprichter en mede-eigenaar van HR piping, een belangrijke speler in de Noord-Nederlandse scheepsbouw en zelfs daarbuiten. Ze produceren en bouwen leidingwerk in ten behoeve van technische installaties op schepen maar leveren ook pompen en afsluiters, of verzorgen de complete hermotorisering van een schip. Ik ken hem en zijn bedrijf als betrokken, serieus en flexibel en het werk dat ze leveren is kwalitatief uitstekend. Hoog tijd dus voor een interview. Hoe is Jacob ondernemer geworden en waarom?

Ontwikkeling

Hij begon zijn carrière bij een bedrijf dat technische installaties op schepen ontwerpt en inbouwt. Daar zag hij overal verbetermogelijkheden. Hij kreeg de kans om een paar jaar in Turkije te gaan wonen en werken, en vertrok met zijn gezin om daar een piping werkplaats op te zetten. Er moest daar van alles geregeld worden dus hij was voortdurend aan het improviseren en inventieve oplossingen bedenken. Eigenlijk begon daar zijn echte ondernemerschap al.

Toen hij weer terug in Nederland op zijn oude plek kwam merkte hij al snel dat hij er uit gegroeid was. De verbeteringen die hij graag wilden doorvoeren gingen hem niet snel genoeg, en al vrij vlot besloot hij voor zichzelf verder te gaan. Hij werd ZZP-er.

Na links en rechts wat losse opdrachten waarbij Jacob werkvoorbereiding, project- en inbouwbegeleiding deed op verschillende schepen, kwam hij terecht bij Maritiem Cluster Friesland. MCF ontwikkelde zich van losse staalbouw opdrachten zoals het bouwen van een stuurhuis, tot het aannemen van complete schepen, inclusief de technische installaties.

MCF-projects werd opgericht en Jacob werd mede-eigenaar. Hij werd verantwoordelijk voor het werktuigbouwkundige deel en begeleidde o.a. de machinekamerinbouw.

Vereenvoudigen

Gedreven als hij is, streeft Jacob altijd naar de beste oplossing. In zijn ogen helpt het vaak om dingen zo veel mogelijk te versimpelen, toeters en bellen er af te halen, zodat een clean en eenvoudig maar functioneel ontwerp overblijft. Doordat hij nu niet meer als ZZP-er alleen maar uitvoerde wat iemand anders had bedacht kon hij steeds beter zijn ei kwijt en actief bijdragen aan het verbeteren van het bedrijf.

Toen de projecten bij MCF steeds groter werden ontstond de behoefte om het werktuigbouwkundige deel af te splitsen van het scheepsbouwdeel. Tjibbe Rijtsma en Jacob gingen samen verder in HR-piping, wat staat voor Hogenberg Rijtsma Piping.

Veelzijdige werkplaats

Ze hebben een grote productielocatie in Suameer, Friesland waar met ongeveer 25 medewerkers in vaste dienst en een flexibele schil van nog eens 25 man zowel stalen leidingwerk als kunststof (glasvezel versterkt epoxy) verwerkt wordt. Ze hebben een aparte ruimte voor het bewerken van roestvrijstaal en Cunifer. Dat laatste is een (prijzige) koper-nikkel legering die gebruikt wordt voor onder andere zeewater toepassingen omdat het goed bestand is tegen corrosie.

De buitendienst ploeg zorgt voor inbouw op locatie. Dat kan ten behoeve van nieuwbouw schepen zijn, maar ook reparatie of ombouw van bestaande schepen doen ze regelmatig.

Sterk team

Jacob en Tjibbe vullen elkaar mooi aan, vertelt hij. Wat hij fijn vindt is dat hij dicht bij de productie zit en niet ‘op afstand’ wat je vaak ziet bij bedrijven. Hij is dan wel ‘de directeur’ maar is van begin tot het eind nauw betrokken bij het project en het resultaat, en daar haalt hij ook zijn plezier uit.

Wat hij echt fijn vindt aan het ondernemerschap is de vrijheid, dat je je eigen koers kunt uitzetten. Je hebt zelf in de hand welke keuzes je maakt – soms weet je achteraf pas of het de goed keuze was, voegt hij er lachend aan toe.

Jacob maakt lange dagen. Om 6.00 ’s ochtends stapt hij in de auto, ofwel naar Suameer, ofwel naar een project en meestal is hij dan niet eerder dan 18.30 thuis. Gelukkig steunt zijn vrouw hem volledig bij zijn ondernemerschap en runt zij het huishouden. Ook toen hun drie kinderen nog jonger waren zorgde zij er voor dat alles thuis goed geregeld was – ‘en dat is heel prettig’, vult Jacob aan. ‘Ik probeer er wel altijd voor te zorgen dat ik op zaterdag mee ga naar de sportwedstrijden van de kinderen, dat vind ik belangrijk’.

Vooruit kijken

Waar hij nu altijd van A tot Z betrokken is bij een project zou hij voor de toekomst wel een deel willen overlaten aan iemand anders, de projectbegeleiding bijvoorbeeld. Maar dat moet dan wel iemand zijn die net zo gedreven is als hij zelf. Dan kan hij zelf het voortraject doen, de technische details met de klant bespreken en het daarna overdragen.

Hij hoopt dan ruimte te kunnen maken om bijvoorbeeld een nieuw product te bedenken en ontwikkelen, iets wat los staat van de scheepsbouw. Er zijn zo veel dingen die simpeler en slimmer kunnen, daar moet iets voor te verzinnen zijn...