15 jun. 2023
Machiel Emmering
Soms ontmoet je mensen waar je echt van onder de indruk bent, die heel veel kennis hebben en dat ook nog eens helder en samenhangend over het voetlicht kunnen brengen. Machiel Emmering is zo iemand. Hij is expert in bedrijfskundige theorie en heeft die kennis verwerkt in een super informatieve en nuttige online training, SpeedMBA. En dat biedt precies wat je zou vermoeden als je de naam leest: het omvat alle informatie die je ook in een langdurig en kostbaar MBA (Master of Business Administration) zou krijgen maar doordat het compact en gestructureerd wordt aangeboden kun je het in korte tijd doorlopen. Ideaal voor iedere ondernemer die ook nog wel wat anders te doen heeft.
Toen ik met Machiel in gesprek raakte bleek echter dat zijn eigen ondernemerspraktijk minder succesvol was dan ik had verwacht met zoveel relevante kennis en zeker met zo’n prachtig product als zijn SpeedMBA. Hoe kan dat nou? Om mij heen zie ik veel ondernemers worstelen met bedrijfskundige vraagstukken maar die zijn allemaal expert in andere zaken dan bedrijfskunde, dus is dat minder verwonderlijk.
Een goede reden dus voor een interview. En Machiel zou Machiel niet zijn als hij dat uiterst efficiënt aanpakt en na ons voorgesprek het hele interview al voor mij uitschrijft. Omdat ik er geen speld tussen kan krijgen en het bovendien uitstekend geschreven is, heb ik het integraal overgenomen
Lessen in ondernemerschap
LESSEN IN ONDERNEMERSCHAP VAN EEN EXPERT IN BUSINESSVERBETERING, DIE GRAAG INZICHTEN DEELT OVER ZIJN EIGEN FOUTEN ALS ONDERNEMER
Jouw business gaat o.a. over verbeteren van business. Kan je een korte schets geven van wat je doet?
Je zou me een “bedrijfskundejongen” kunnen noemen. Met een educatieve achtergrond in economie en bedrijfskunde ben ik altijd actief geweest op het gebied van “bedrijvigheid vooruit helpen”. Dat heb ik in allerlei hoedanigheden gedaan: als intern consultant voor multinationals, als manager, extern consultant, trainer, start-up coach, project-toezichthouder, en nog zo wat. Daarnaast probeer ik zelf te ondernemen. Mijn laatste “ding” is SpeedMBA: een allround managementcursus waarin ik “alles van business” van A tot Z uitleg, in een zeer logisch gestructureerd geheel. Denk aan wat Ben Tiggelaar met “MBA in een dag” deed, maar dan beter — volgens mij uiteraard. En ook al was ik hiermee zijn enige concurrent in Nederland, het gaat om totaal verschillende producten. Anyway, dat heb ik eerst een tijd als live seminar gegeven, en momenteel bied ik het als online training, met daarnaast nog andere kennisproducten. Daarvoor had ik diverse andere onderneminkjes gestart. Maar ik ontkom er nog steeds niet aan om naast die ondernemingspogingen ook als zzp’er actief te zijn.
ZZP-er
Dus op de vraag wat je doet zeg je dat je probeert te ondernemen, maar dat je noodgedwongen ook als zzp’er actief bent. Wat is het verschil?
Je kan verschillende “niveaus van ondernemerschap” onderscheiden. Niveau 0 is voor de mensen die gewoon in loondienst zijn, maar die er heel hard op hameren dat zij ook heus ondernemer zijn. Bijvoorbeeld omdat ze opdrachten ofwel omzet binnen moeten halen, daar targets bij hebben, en er op afgerekend worden. Dit is het voor-spek-en-bonen niveau, want zij hebben gewoon een baan, vast salaris en werknemersbescherming. Niveau 1 is voor zzp’ers. Die doen wezenlijk niks anders dan die loondiensters: hun tijd verkopen. Alleen dan met het risico dat er soms geen opdracht dus geen omzet is. Waar doorgaans een hoger inkomen en/of meer vrijheid tegenover staan. Niks mis met dit niveau, maar het schaalt voor geen meter omdat je je tijd maar één keer kan verkopen. Dus hiermee wordt het heel moeilijk om financiële onafhankelijkheid te bereiken, wat je als ondernemer waarschijnlijk wel wilde. En wellicht erger nog: meer omzet vergt met dit model het opgeven van meer tijd dus vrijheid, wat waarschijnlijk de andere belangrijke reden was waarom je wilde ondernemen.
Beide issues beginnen zich op te lossen op Niveau 2: ondernemers die een van zichzelf loskoppelbaar product hebben, waardoor ze zelf op een gegeven moment niet meer nodig zijn voor het laten draaien van de business. Bijvoorbeeld omdat de producten “vanzelf” verkopen, of omdat je personeel hebt voor de productie en verkoop. Je bent zelf dan alleen nog nodig om de business te bewaken, en er beslissingen over te nemen. Op dit niveau is het risico dat je die loskoppeling nooit bereikt, omdat het nooit voldoende succesvol wordt om zelf de productie en/of verkoop niet meer te hoeven doen.
Niveau 3 betreft ondernemers die enkele ondernemingen van niveau 2 hebben, en die bedrijfsmanagers ofwel personeel hebben voor het dagelijks bewaken en beslissen per onderneming. Die ondernemers staan nog weer wat meer van de vloer af en richten zich op optimalisatie van hun portfolio.
Dit is ook de logische overgang naar Niveau 4, waar ondernemers primair een kluit geld in een onderneming of andere investeringsvehikels stoppen, en verder al het concrete werk aan anderen overlaten. Zij hebben een reeks participaties. Natuurlijk zijn de scheidslijnen niet hard en komen combinaties vaak voor. Ikzelf hang al lange tijd tussen niveau 1 en 2.
Mislukkingen
Okee, dus de weg naar financiële onafhankelijkheid is hobbelig. In je linkedin-profiel meld je rond je ondernemerschap ook heel frivool dat je verschillende mislukkingen op je naam hebt staan. Wat ging er zoal mis, en hoe kunnen lezers hiervan dit voorkomen?
Kijk dat is dan wel weer het mooie met een dosis bedrijfsinzicht op zak: ik kan altijd prima duiden wat ik fout doe. En je kan een hoop fout doen! ik denk dat al in alle klassieke valkuilen ben gestapt. Ik noem er een paar die je zelf moet proberen te vermijden. Ik had een franchiseformule voor zzp’ers die op papier heel goed was uitgewerkt, en die ook veel positieve reacties opriep. Maar de dienstverlening was een grote parade van Nice-to-Haves, terwijl de echte Múst-Have voor zzp’ers ontbrak, namelijk acquisitie. Daardoor vroeg men zich toch af: waarom betalen voor een formule die me geen werk oplevert? Ofwel: een dienst leveren waar de markt niet echt op stond te wachten. Andere fout hierbij was dat ik er superveel tijd en ook geld in had zitten om het ver uitgewerkt te krijgen, en al die tijd van de verkeerde marktvalidatie uitging. Namelijk dat men enthousiast was. In plaats van: doe je mee en ga je betalen?
Bij een ander initiatief had ik een softwareproduct voor ogen, waarbij ik zwaar had onderschat wat het vergde om ergens te komen. Dus daar liep ik op leeg terwijl het marktperspectief nog zeer ver weg was. En toen ik met een partner wilde gaan werken om dit te versnellen, hebben we vooral veel tijd gestoken in minitieuze uitwerking van het partnerschap, terwijl en nog helemaal geen product of markt was.
Dat zie ik veel start-ups trouwens fout doen: veel tijd en energie steken in theoretische exercities, zoals een half jaar doen over een business plan, en veel nadenken over onderlinge verhoudingen als het dat knallende succes wordt waar ze van dromen. Een ander initiatief strandde al vroeg, toen we er met het team niet uitkwamen wie wat ging doen, en wat ieders commitment was. Dus gesteggel met het team is ook een ding. En bij weer een ander onderneminkje heb ik een schalingsprobleem: dit gaat over consumptiegoederen met een lage marge, dus dat behoeft veel volume wil het business-wise wat worden. Die kwam overigens niet als een verrassing, dus dat houd ik meer als hobby-business aan. En twee algemene fouten die ik doorlopend maak en die ik ook een hoop mensen niet scherp zie doen of hebben: marketing en sales niet op orde krijgen, plus veel te lang over beslissingen en wijzigingen doen. Dat zijn toch minstens vijf grote fouten die je moet zien te vermijden.
Dr. in bedrijfskunde
Je bent doctor in de bedrijfskunde, hebt diverse vakboeken geschreven, je business gaat over business verbeteren, en de afnemers van SpeedMBA zijn lovend over wat je hen brengt. Hoe kan het dat iemand die zo veel over business weet, en anderen er bij helpt, zelf geen doorslaand succes heeft in business en allerlei fouten maakt?
Tja, de arts die tegen beter weten in zelf ongezond leeft. Dat heeft allerlei redenen in mijn geval. Een belangrijke is dat ik veel in m’n uppie opereer, en dan tegen enorme beperkingen aanloop. Je hebt maar bepekte tijd, beperkte skills, et cetera, dus je krijgt een hoop gewoon niet voor elkaar. Daarbij kan je wel weten wat er mis gaat of wat er beter kan, maar daarmee heb je de vereiste skills of oplossing nog niet. En oplossingen vergen ook weer de nodige focus en inzet qua tijd en geld, terwijl je van tevoren niet weet of het écht een oplossing is. Zo heb ik al zeer veel geld gestoken in het verbeteren van de marketing en sales van de online versie van SpeedMBA, maar zonder resultaat — hoe dankbaar de reacties ook zijn van de mensen die ik wél bereik. De handicap is dat marketing en sales op 1000 manieren kan. Je weet alleen niet wat gaat werken, terwijl iedere manier wel serieus tijd en geld kost. Dus je kan dit drie keer per jaar switchen, maar na de vijfde switch gaat het wel slepen, terwijl je verreweg het meeste dan nog niet hebt geprobeerd. Hier komt bij dat ik vaak zzp’ers inhuur voor werk dat ik liever uitbesteed, maar dat je er dat toch mee te maken krijgt dat zij primair uurtjes willen factureren, en geen echte resultaatcommitment hebben. Dat kun je ze maar beperkt kwalijk nemen; je hebt zelf de verantwoordelijkheid om het goed te krijgen. Laatste reden voor er wel van alles over weten en toch geen navenant succes hebben heeft te maken met een issue rond persoonlijke effectiviteit, namelijk gebrek aan focus. Naast mijn ondernemingspogingen heb ik altijd wel een zzp-klus, en doe ik nog het nodige vrijwilligerswerk. Dat fragmenteert enorm, en dat is funest voor ieder ondernemingsinitiatief. Maar ja, ik heb het gewoon goed, en we all know: good is the enemy of better.
Belangrijkste lessen
Tja, als je dit leest zijn er oneindig veel valkuilen waar je in kunt trappen als ambitieuze ondernemer. De twee belangrijkste lessen die ik zelf uit dit verhaal trek:
- Voorkom te lang voorbereiden, begin zo snel mogelijk ‘voor het echie’ en schaaf je product onderweg bij. Dan weet je sneller wat de markt wil en waar je je tijd en geld in moet steken. (Zie Minimal Viable Product: https://nl.wikipedia.org/wiki/Minimum_viable_product)
- Focus – stel jezelf een duidelijk doel en dwing je zelf om alleen maar daar mee bezig te zijn. Laat je niet afleiden door de 1001 andere dingen in dit leven die ook interessant zijn. En met een beetje mazzel gaat het niet zo goed met je bedrijf, dat helpt namelijk om die focus er goed op te houden….
Ohja, en nog een goede tip: ga de SpeedMBA volgen. Heel betaalbaar (ik zou zelfs zeggen goedkoop) en zowel in het Nederlands als Engels beschikbaar. Aanrader!